MANUEL JORGE MASIDE SALGADO
ESCENA 1
(O salón dunha casa. Na cadeira de brazos unha muller, a nai, con instrumentos de calceta na man, mais totalmente queda, ca vista perdida no público. No chan, xogando cuns coches de xoguete, o fillo)
Fillo: Nai, que lle pasa? (Pausa) Xa está maliña coma sempre, nai? (Pausa) Pódeme contar que lle pasa, non llo digo a ninguén… De verdade, confíe en min.
(Pausa. Segue a xogar)
Nai: Fillo, ti… non sabes… ti… non sabe.. eu…
Fillo: (Volve mirar á nai) Non sei que lle pasa, nai, nunca mo di, nunca fala, so queda aí pasmada, eu… non sei que facer. (Triste, ca testa baixa) Se a lo menos me contara algo…
Nai: Ti… non sabes… eu
(O fillo volve a xogar, metido no seu xogo, a muller segue estática. Entra o pai no salón)
Pai: (Canso pero ledo, sen reparar na nai) Ola, familia (Vai onde o fillo e saúdao cariñosamente) Ola, fillo, como estás? (Vai cara onde a nai) Ola nai, que tal… (Repara no estado catatónico. Anoxado) Outra vez, outra vez?? Xa está outra vez a tola esta papando moscas no seu mundo?
Fillo: Pai, non lle rife, ela está enfermiña outra vez, non lle rife.
Pai: (Moi anoxado) Non rifo, non rifo… soamente me cago en todo!! Puta tola, por que casaría con ela? Por que carallo escollería a esta tola entre todas as mulleres? Cagoental! Estou ata o carallo desta muller, ata o carallo! Non fai nada, non coida de ti, non cociña, a cona, muller, a cona!!
Fillo: (Chorando) Pero, pai! Ela está enfermiña, non ten culpa, ela é boa, é boa!
Pai: (Moi preto da orella da nai, que permanece inmóbil) Quen me pon unha cervexa, quen?! O carallo, póñoma eu? Vai tomar polo cu. (O fillo chora desconsolado) E ti que choras, papaostias? Marcho desta casa.
(O pai marcha da escena. Queda o fillo chorando desconsolado e a nai igual de paralizada)
Fillo: Nai, que lle pasa? El é… el non lle merece a pena… pero a min pode falarme… (Unha bágoa cruza o rostro de pedra da nai, logo baixa a testa) Eu non sei que facer por vostede, se me dixera que lle pasa…
Nai: Eu… non sei… eu… so quero… morrer…
Fillo: (Chora inda máis) Non quero perdela… (Berra) Non quero perdela!! (Marcha correndo da escena)
(Queda a nai sentada na cadeira de brazos, levanta a testa, olla ao público e seca ca man as bágoas. Entra un home vello en traxe e ponse ao seu carón, charlan)
Home: Moitas bágoas, non si?
Nai: Unhas poucas, as de sempre, comezo a estar seca.
Home: Cando o vas facer?
Nai: Dáme tempo.
Home: Vaste despedir? Eu non o faría, é peor.
Nai: Por el dáme igual, é un fillo de puta, ten razón, pero é un fillo de puta, pero o neno.
Home: Non é un fillo de puta, ti non satisfás os seus desexos.
Nai: Coñezo os teus razoamentos, todo a culpa é miña.
Home: E o fillo? Chorando desconsolado por ti? Non é culpa iso tampouco?
Nai: (Volve chorar) Supoño que si, é culpa túa.
Home: Eu so che digo a verdade.
Nai: Supoño que si, que é culpa miña.
Home: Lamento dicircho, pero sabes de sobra que es un lastre para a túa familia, estalos fodendo ben. Un home que desespera e un fillo que non para de chorar.
Nai: Por que deus fixo isto comigo?
Home: Non metas a deus nisto. A que rebenta vidas es ti.
Nai: Se marcho, o me fillo terá un estigma ante a sociedade dunha nai tola que se matou.
Home: O estigma vai telo igual, ou pensas que non se enterarán pronto por aí que ten unha nai trallada da cabeza?
Nai: Certo. Pero inda así, quizais inda me precisa, uns anos máis.
Home: A ti? (Ri) A ti quen carallo te precisa?
Nai: Gozas con isto?
Home: É o meu traballo, en serio, soamente fago o meu traballo.
Nai: Parece que gozas.
Home: Antes dixeches que o teu home é un fillo de puta… Mataríalo?
Nai: Que dis?? Xamais faría dano a ninguén, e menos a el.
Home: Perfecto, soamente quería deixalo claro.
Nai: Non son unha criminal!
Home: Ben. De todas formas vai pensando cando e como.
Nai: Non vas axudarme?
Home: (Sorrí cinicamente) Por suposto! Agora penso que ven o teu fillo. Ata logo!
(Marcha o home. Entra polo outro lado o fillo. Corre a onde a nai e dálle un bico)
Fillo: (Secando as bágoas) Nai, é por culpa miña?
Nai: (Chora e dálle tamén un bico mentres sorrí amable) Como vai ser por ti? Es o mellor que me pasou xamais. Se por min fose estaríamos xuntos toda a vida… Que fuches facer?
Fillo: Nada, nai… Fun chorar.
Nai. Ai, meu fillo, non chores por min!! Eu xa son vella e teño manías. Ti vive a vida sen ollar as miñas tolemias.
Fillo: O pai é malo, bérrache, non entende que estás mal.
Nai: (Con curiosidade) Por que dis que estou mal?
Fillo: Véxote mal, pasmada, cos ollos tristes, queda. Unha vez vin na aldea dos avós unha curuxa nunha póla á que lle pillara a luz do día lonxe do niño. Tiña os ollos grandes coma pratos, e estaba queda coma unha estatua. Ti estás igual de mal, ou a lo menos iso semella, como nunca me falas non sei que che pasa.
Nai: Non me pasa nada, as veces póñome nerviosa, nada máis.
Fillo: Non pareces nerviosa, semellas noutro mundo, case morta.
Nai: (Sorrí) A outro mundo vou, a onde están os meus pensamentos máis escuros, loitando uns cos outros nunha batalla fratricida, e fáltame o ar, e preciso vento, e marcho a un cantil con vento onde ollo o sol morrer no mar, i eu mesmo quero… En fin, son pensamentos meus, non quero que te preocupes, soamente son cousas que me pasan pola testa, como a calquera. Non te preocupes.
Fillo: Non entendín moi ben todo iso.
Nai: Normal fillo, a túa nai ten pensamentos moi complexos, de adultos.
Fillo: Eu tamén penso ás veces.
Nai: En que pensas?
Fillo: Nun mundo mellor.
Nai: Para a xente pobre?
Fillo: Non, para nós os dous, un paraíso onde podamos vivir tranquilos o resto da vida.
(A nai bota a chorar e aperta ben forte ao fillo, que lle devolve a aperta)
Nai: (Berrando) Por que serei tan filla de puta, por que??!!
(Apáganse as luces)
ESCENA 2
(O fillo medrou, é agora un mendigo duns trinta anos. Está sentado pedindo á xente que pasa pola rúa)
Fillo: Cago na cona, a xente non da nin un peso. Manda carallo, oxalá lles pasase o mesmo algunha vez!!! … Non, mellor non, isto non se lle desexa a ninguén. Pero, foder, un pouco máis de humanidade, un pouco máis de empatía. Son humano coma eles! Fillo do señor, cidadán dista cidade, inda que non sexa a miña levo xa moitos anos aquí.
(Entra en escena outro mendigo, Charlie)
Charlie: Cona, meu, que barallas so? Non che chega estar na rúa que tamén queres semellar tolo?
Fillo: Ao mellor dábanme máis cartos. Non, non!! Tolemia xamais. Pobre pero normal.
Charlie: (Senta onda el na beirarrúa) Ai meu, que mal estás da cachola.
Fillo: (Anoxado) Foder, Charlie, non estou tolo!!
Charlie: Tranquilo home, era unha coña.
Fillo: Pois con iso coñas cero.
Charlie: Vale, vale… (Pausa) Que tal a recadación?
Fillo: Hoxe mal, a xente está da virxe do puño.
Charlie: O de sempre, nin ca choiva se apiadan de nós. E iso que nós non o gastamos en drogas ou alcohol.
Fillo: Somos os limpos de espírito.
Charie: So lacazáns
Fillo: Non é iso, Charlie, non é so iso
Charlie: (Dálle unha palmada nas costas) Xa o sei, meu, sei as que pasaches, pero inda así algo lacazáns somos (Ri)
Fillo: Se a miña nai non morrera, máis ben se non se matara, eu non creo que estivese aquí.
Charlie: Seino, e o do teu pai e todo iso.
Fillo Nin el quería manterme nin eu quería que me mantivese. Por iso marchei da casa e… En fin, sabes a historia de sobra, non vou seguir.
Charlie: Si, cóntala varias veces o mes, demasiadas veces ao mes (O fillo mírao con desprezo) Tranquilo, era coña.
Fillo: Que dixen antes? Hai cousas que coñas cero. (Pausa, quedan papando moscas) Ás veces pregúntome que lle pasaba pola testa a miña nai cando estaba así, mirando ao mundo en silencio.
Charlie: E ti, en que pensas?
Fillo: E ti?
Charlie: Primeiro ti.
Fillo: Nela, sempre nela. Desesperadamente. Non puiden axudala, nunca, fun un fillo pésimo.
Charlie: A cona, meu! Estou seguro de que fuches un fillo magnífico, deses de monumento.
Fillo: Ela si que era de monumento.
Charlie: E ti que? Prefires estar na rúa que vivir da esmola dun pai coma ese?
Fillo: Vivo. Vivimos da esmola de descoñecidos (Ri)
Charlie: (Ri tamén) Algunha non é tan descoñecida, pasan varias veces por aquí, xa podían deixar máis cartos.
Fillo: Precisamos unha moza.
Charlie: Ti sobre todo.
Fillo: E ti, non te fode! Botar un… xa sabes, un foguete e liberar emocións.
Charlie: Estaría moi ben, aforramos 50 euros cada un e xa sabes… (Ri)
Fillo: (Nas pavías) Unha que me quixese, que me dese cariño e calor polas noites, vivir nun pisiño e ter un gato chamado Lenin… Non sei, estaría ben…
Charlie: Estaría cojonudo, pero na nosa situación… un pouco difícil ligarnos a unha desas. A unha desas ou a calquera. (O fillo papa moscas) En que carallo pensas, na túa nai? Agardo que agora non (Ri)
Fillo: O amor é tan fillo de puta.
Charlie: A nosa vida é puta, non lle botes a culpa ao amor.
Fillo: Quixera ter a quen apertar. A vida así é unha merda. Temos que reformarnos.
Charlie: Como? Non temos un puto peso!
Fillo: Loitar por algo, quizais un traballo, empezar polo mínimo e ir medrando.
Charlie: Eu xa non podería, non teño ganas…
Fillo: Algo… Ter algo.
Charlie: (Tamén nas pavías) Darlle nos fociños á xente que nos ve aquí tirados, vernos na póla.
(Os dous quedan nas pavías, pensativos. Polas costas aproximase Xoana, membro dunha igrexa cristiá)
Xoana: (Moi sorrinte) Ola, estades ben? Pódovos molestar un intre?
(Os dous dan a volta de súpeto)
Charlie: (Sorrinte logo de ollar de arriba a abaixo a Xoana) Molesta, molesta canto queiras, que non temos nada que facer. (Charlie dálle a man)
Xoana: Eu son Xoana. (ao fillo, dándolle a man) E ti, como te chamas?
Fillo: (Dálle a man, sorrinte) Iso non importa.
Xoana: Teño pasado por esta rúa e a certas horas sempre estades por aquí pedindo esmola. Estades na rúa?
Charlie: Estamos, é o nosa humilde morada.
Xoana: Pódovos facer unha pregunta delicada? Consumides alcohol ou drogas duras?
Charlie: Non, somos moi sans. So tabaco, e por sibaritas (Todos rin)
(Xoana comeza a falar con Charlie, os dous moi sorrintes, pero non se escoitan as súas voces. O fillo levántanse e fala para si, mais ollando ao público)
Fillo: Charlie non vai foder con ela, dubídoo. Mais se o fai, alégrome por el. Eu sería incapaz de facelo, de ligar. Que lle ía dicir? So sei falar de tristuras, do amolado que estou. Son coma unha pataca podre, igual de interesante. Como desexaría ter alguén ao meu carón, os brazos da miña nai, os brazos dunha boa moza. Estou so, estou so… Non sei que facer… (Escóitanse risas de Xoana e Charlie. Vanse da escena. O fillo chantado coma unha estatua no chan) A ver se ven pronto a noite, poñerme ca manta a durmir contar estrelas, caer baldado e non espertar máis. Como me prestaría…
(Apáganse as luces)
ESCENA 3
(O fillo chantado na mesma beirarrúa, pedindo esmola sentado no chan)
Fillo: Hostia, vaia día de merda, i enriba chove a cachón, isto é unha merda. Se non fose porque me botan do caixeiro cando abren a oficina botaba durmindo toda a mañá, total para isto
(Mírase a man e tira ao chan varias moedas de poucos céntimos. Olla ao seu redor. Entra en escena Charlie)
Charlie: Boas, meu amigo!
Fillo: Véseche moi ben, Charlie, fodiches onte ou que?
Charlie: Onte? Menuda tola!! Foime tocar unha pirada. Levoume do brazo a un baixo, falándome moi ben, e cando chego, un montón de tolos berrándolle a deus cousas moi raras. Vaia seita!! Se o chego a saber quedaba contigo.
Fillo: Pero fervíache a pirola, non si?
Charlie: Fervíame, pero non son tan guapo, soamente son un parvo, incrédulo, pero parvo.
Fillo: Menos mal que es ateo, que se te enganchan…
Charlie: Marchei de alí botando raios pola boca,chamáronme tolo, a min! Os tolos son eles, malparidos…
Fillo: I ela?
Charlie: Ela ría a cachón, a moi filla de puta. Fíxoo a propósito, seguro que quería gastarlle una broma ao xefe ou a algún dos pirados eses
Fillo: (Ri) Estache ben. Acaso pensaches que te ías liar cunha moza tan guapa e elegante estando na rúa? Iluso.
Charlie: A esperanza é o último que se perde, i eu non quero irme de putas.
Fillo: Porque non te chegan os cartos
Charlie: E por moral, non terei teito, pero non son un putero.
Fillo: Eses desa congregación xa non nos dan máis esmola cando pasen por aquí. (Ri)
Charlie: Pois que non dean, non lles pertencemos.
Fillo: Non lle pertencemos a ninguén
Charlie: A ninguén (Brindan con cuncas invisibles e botan a rir) Apetecíame un cubata, ter un pracer polo menos.
Fillo: Prefires iso a comer?
Charlie: Hoxe si. Comer está sobrevalorado. Ademais somos mendigos, non? O propio e beber a cachón, é o que pensan todos, que so bebemos ou metemos pola tocha, ou en vea. É o noso.
Fillo: Pero nós tomámolo con máis filosofía, e a nosa imaxe, que pasamos desas merdas.
Charlie: Bo!, por un día.
Fillo: Entón, o de hoxe vaise en cañas?
Charlie: É venres, non? (Comeza a bailar. Escóitase un berro de lonxe)
Berro: Tolos, drogados!!
Charlie: (Para de bailar) Ves? Tolos e drogados, por bailar! Só por bailar! Non temos nin dereito a bailar??
Fillo: O carallo, son uns fascistas.
Charlie: Vagos e maleantes somos. Nada máis.
Fillo: Mira, oxalá eles estivesen tolos de verdade, oxalá eles tivesen que foder a vida con pastillas, logo con psiquiátricos. Deberían vivilo un mes para sufrilo, malparidos, so un mes!
Charlie: Vivir na rúa, que soubesen o que é iso.
Fillo: Ven ao Paulo drogado todo día, pedindo por aí coma un noxento, insultando. Eles pensan que é unha elección, pero se caeu nas drogas caeu, non todo é culpa súa, sabe deus o que pasou na casa, todo o que tivo que vivir, non todos os drogadictos o son por snobismo, hai quen caeu porque a vida foi moi puta con eles.
Charlie: Pensan que somos uns apestados porque si. A cona que os fixo, e nin esmola dan. Non entendo a esta sociedade deshumanizada.
Fillo: Sabes o que lle diría a todos eses que pasan e miran con noxo?? (Berra á rúa) OXALÁ LLE PASASE AO TEU FILLO!! Iso lle diría, noxentos.
(Pausa. Os dous chocan as cinco, logo Charlie séntase ao carón do fillo e conversan)
Charlie: Sabes? No fondo da igual o que fagamos ou berremos, dar imaxe de tolos, ou de boa xente, vannos dar a mesma esmola, se nos ven e senten empatía daranche algo, e se non lle entras polo ollo, pois nada, seremos invisibles para eles inda que pasen cinco veces ao día diante nosa.
Fillo: E podes culpalos? Eles traballan, son produtivos, e nos non. (Pausa) Quero dicir, eles gáñanse os cuartos, e nos non, non facemos máis que por mala cara e por a man.
Charlie: E logo, ti queres traballar? Eu xa estou afeito a isto, non quero trocar.
Fillo: Eu non, eu inda teño esperanzas…
Charlie: Esperanza, que bonita palabra…
(Quedan pasmando uns segundos. Entra en escena Pepiño e séntase nunha esquina en silencio. Estende a man. Os outros dous quedan ollando cara el, que nin se inmuta.)
Fillo: Aí está Pepiño…
Charlie: O tolo de Pepiño, dirás…
Fillo: Non chames tolo á xente, a toda a xente que é algo diferente
(Pepiño fala con alguén imaxinario)
Pepiño: Ola Charlie, canto tempo! Xa facía que non nos víamos…
(Pepiño continúa a escoitar e falar, máis en silencio, mentres os outros dous falan)
Charlie: Pois ti dirás que non está tolo, pero, me cago en tal… (Move a man con violencia)
Fillo: Ben non está, pero leva moitos anos na rúa, so, é normal que desenvolvera cousas coma estas.
Charlie: Ti que es, psiquiatra?
Fillo: (Medio ido) Non, non son psiquiatra.
Charlie: Pero…
Fillo: Pero nada. Oxalá fose psiquiatra, de verdade, e dende fai moitos anos, dende neno. Pero non o son, non son máis que un pailán que non sabe nada, un desgraciado.
Charlie: (Cínico) Como está o patio… (Deixa ao fillo en estado de shock e vaise onda Pepiño, que segue ao seu) Pepiño! (Sen resposta, berra un pouco) Pepiño!! (Nada, máis alto, mentres toca o ombreiro de Pepiño) Pepiño!!!
(Pepiño esperta do seu soño e olla desconcertado a Charlie)
Pepiño: Que… que ocorreu?
Charlie: Foder, nada Pepiño, só viña a saudar.
Pepiño: Ah, pois grazas… (Míranse en silencio) E que?
Charlie: Que de que?
Pepiño: Non sei… Como vai?
Charlie: Ben, e a ti?
Pepiño: Fodido, máis ben. Non dan moita esmola ultimamente.
Charlie: Certo, mais ti andabas pola igrexa parroquial de Santa Susana, aí dicían que se daba ben a vida.
Pepiño: Estaba ben, ata que me botaron os romaneses Son moitos, era unha batalla perdida, non puiden volver dende fai un mes.
Charlie: E agora?
Pepiño: Agora que?
Charlie: Que agora como te vai, onde paras?
Pepiño: Ah… Pois vai fodido, botáronme os romaneses da igrexa de Santa Susana, agora ando por aí de caixeiro en caixeiro e pedindo nas portas.
Charlie: Xa… En fin vémonos.
Pepiño: Si claro, ata logo.
(Charlie marcha de onde Pepiño, que volta ao seu mundo. Charlie vai de novo onda o fillo, retoman a conversa)
Charlie: Pepiño coma sempre, na póla. E ti, meu? Xa se te pasou a merda da testa?
Fillo: Si, estou mellor, soamente estaba rallado. Xa sabes, a testa dá voltas e fode as veces.
Charlie: Seino, manter esta fachada non é sinxelo. Eu teño os meus problemas.
Fillo: En serio, “Charlie sorrisos” ten malos pensamentos?
Charlie: (Serio) Si, téñoos. Maldita sexa… non pensaches nalgún intre no día da redención?
Fillo: Para min o día da redención é cada día, cada día temos a oportunidade de redimirnos, e non o facemos, soamente ollamos á vida e lamentamos.
Charlie: Saloucamos coma aves a piques de morrer.
Fillo: Quizais xa non nos quede demasiado, non levamos unha boa vida.
Charlie: Ou quizais nos quede inda unha oportunidade para trocar de vida.
Fillo: Deixar de saloucar.
Charlie Facer algo por nós… (Suspira) Vivir…
Fillo: (Érguese) Vivir!!
(Quédanse coma estatuas, o fillo en pé, con face de esperanza, Charlie sentado ollando para el. Pepiño murmura para si. Apáganse as luces)
ESCENA 4
(O fillo entra ben vestido nun salón. Colle un LP dun estante e colócao no reprodutor. Soa o Grace de Jeff Buckley. Cruza a escena e de enriba dunha pequena cómoda colle unha foto da nai, vaise ao centro da escena e séntase no centro, no chan)
Fillo: A vida… A vida salouca, fainos vibrar, afúndenos na lama, danos labazadas, e soa… soa coma vento contra os cristais da xanela, mentres nós, dentro do cuarto, suamos todos os nosos medos e esperanzas, amamos, sufrimos, dámoslle á testa mil voltas ata quedar mareados, vomitamos bile sobre a alfombra, en fin… vivimos metidos nun cuarto ínfimo se ver máis aló das nosas narices, nada máis. (Pausa. Ponse a camiñar polo escenario) As veces, coma león engaiolado, dou voltas por este rectángulo que é o salón, cas xanelas pechadas, as persianas pechadas, que non entre nin saia unha pinga de luz, que a miña respiración se condense no ambiente. Que os meus pensamentos se produzan no ar e se agochen baixo os mobles. Eu so, sen ninguén, sen absolutamente ninguén. (Pequena pausa) Teño progresado, teño progresado moito, as cousas cambiaron moito, coma un poema, coma unha canción pequena que cabe coma presa de ar dentro do puño. A soidade é unha elección, non teño por que facelo, fágoo porque quero. E se me bebo unha cunca ou dúas de licor, que máis da? Os bares están aí para a xente que quere estar soa. Ela quéreme, penso que si, mais eu, ás veces, desexo estar so, coma estiven tantas veces no pasado. Lembrar os soños e as maldicións, lembrar… ou esquecer… (Pausa) Ela quéreme, mais eu non sei se… (Alguén se aproxima á escena facendo bastante ruído) Mellor calar.
(Entra en escena Xoana. Vaino abrazar con amor. Música en silencio)
Xoana: Ola cariño, que tal o día?
Fillo: (Forzando un sorriso) Ben, non me queixo, dende logo.
Xoana: (Preocupada) Pois non se te ve demasiado ben. A ver, bota o alento.
Fillo: Non quero.
Xoana: Non te vou rifar. (O fillo bótalle o alento. Ela escapa do cheiro a licor) Carallo, bebiches bastante.
Fillo: Só dúas copas.
Xoana: Non o parece. (Pausa) Cariño, tes que deixar de beber. Sei que o precisas, pero no fondo non o precisas. Agora levas unha boa vida. Para que enlamarse nesta merda?
Fillo: Sáeche a vena cristiá (Ela anóxase e dálle as costas) Perdoa, Xoana, perdoa cariño, non cho dixen por mal. Pero é que ti non comprendes, preciso esas copas! Precísoas!! Preciso derramar bágoas nesa puta cunca, e bebelas mesturadas co licor, so así paso os días.
Xoana: (Dáse a volta, inda medio anoxada) Moi poético.
Fillo: (Decepcionado consigo mesmo.) Prefiro dicilo así que dicir que se non bebo éntrame a ansiedade, que devezo polo puto licor, que non entendo as tardes sen estar bébedo. Gústache así? Eu prefiro a outra forma.
Xoana: (Triste) Deste modo es máis sincero.
Fillo, É unha merda de todas formas. Avancei moito? Son un mantido e un borracho, un capullo integral.
Xoana: Pronto atoparás un emprego bo, e aportarás cuartos á economía desta casa. Non desesperes, todo ha de mellorar.
Fillo: Como?
Xoana: (Comprensible) Estás indo a bastantes entrevistas, antes ou despois chamarante dalgún sitio…
Fillo: (Ca testa gacha) Fai dúas semanas que non vou a ningunha.
Xoana: (Sorprendida) Que??
Fillo: Boto as tardes nas tabernas do centro, bebendo cos vellos e discutindo de política e fútbol.
Xoana: Pero si nin sequera che gusta o fútbol…
Fillo: Pero o licor si, Xoana, o licor si, e cando estás bébedo queres falar de calquera cousa, pero falar. Tería conversas co mesmo Hitler se fose preciso. Ese non é o caso, o caso e que bebo coma un condenado a pena capital antes de entrar no corredor da morte. Non teño outra ambición na vida máis que beber polas tardes e non sentirme no meu corpo xamais. (Xoana está en shock) Se tivese mil millóns de euros gastaríaos so en alcohol. Coma meu pai son un borracho, e coma miña nai non sei afrontar a realidade, seméllame demasiado difícil. Imposible.
Xoana: Pero estou eu, é que non che importo un carallo?
Fillo: Impórtasme! … Non sei, quérote, ti me queres. Pero non sei se isto é vida para min. Na rúa non bebía porque non tiña cartos, e agora que teño cartos so sei beber, nunca facer algo de proveito. Non sei se isto é vida para min. Quizais debería volver á rúa e morrer nunha esquina de frío no inverno…
Xoana: Pero, como podes dicir iso??
Fillo: (Berra) É o que sinto! É o que sinto, carallo!! (Máis calmo) Non sei cal é o meu sitio na vida (A Xoana as bágoas percórrenlle o rostro) Sabes? A miña nai díxome unha vez, chorando, que era unha filla de puta. Era a mellor persoa que vin na miña vida, así que se ela é unha filla de puta, eu so merezo morrer esquecido por todos.
Xoana (Chorando, perplexa) Non… non sei como podes dicir… iso… Non es feliz ao meu carón?
Fillo: Penso que está claro que non.
Xoana: Queres morrer?
Fillo: (Respira fondo) Non é iso, só é que non sei que facer, non o sei, a vida leva dándome polo cu dende que nacín. Non sei que facer.
(Pausa. Dan voltas pola escena mentres reflexiona, e volven ao mesmo sitio, máis calmados e sen bágoas)
Xoana: Cando estaba na seita esa, coma ti lle chamas, vin moitos casos semellantes ao teu. Quería involucrarme, pero non podía, simplemente dábame igual a xente. Ata que te coñecín a ti, e todo cambiou. A ti si que quero axudarte, non sei como, pero atoparei a forma.
Fillo: Acaso pensas que teño solución?
Xoana: Por que non? Es un humano, todos podemos trocar de modo de ser. Ti estabas na rúa, pensabas entón que poderías saír?
Fillo: Sinceramente, soñeino moitas veces, pero nunca crin que fora posible.
Xoana: Pero pasou, non si?
Fillo: Só porque ti quixeches, non porque eu puidera.
Xoana: Eu tirei todo o que puiden de ti, pero si non tiveras posto do teu lado, non tería ocorrido. Es unha persoa cunha vida tráxica, pero por iso debes ter máis ganas que ninguén de bendita normalidade.
(Pausa)
Fillo: Ti inda cres en deus?
Xoana: Nun deus á miña maneira, pero non no que me ensinaron coma única realidade posible.
Fillo: E ti pensas que crer en deus podería axudarme a saír disto?
Xoana: Podería, pero non o precisas. O teu ateísmo é ben fundado, por que trocar? Tes que crer en ti mesmo, que es o que vives no teu corpo e alma, só ti podes saír disto. Se queres podes ir a alcohólicos anónimos, quizais…
Fillo: Quizais que.
Xoana: Quizais axudaríate compartir as túas experiencias e medos con xente que pasa polo mesmo.
Fillo: Non preciso deprimirme máis, grazas.
Xoana: Non consiste en deprimirse, se non en sentir que non es o único, que estás acompañado na loita de saír do alcohol.
Fillo: Non preciso diso para saír, podo facelo so.
Xoana: E tesme a min.
Fillo: (Pensativo) É certo. (Pausa) Como reparaches en min?
Xoana: Non sei, algo terás. (Ri)
Fillo: Gústame verte rir.
Xoana: Non te poñas meloso, non é a túa actitude nin o teu espírito.
(Ao fillo cáelle unha bágoa pola face mentres, ao fin, sorrí. Abre os brazos e Xoana cae neles, nunha aperta sincera)
Fillo: Cheguei a pensar que non deberías estar ao meu carón. Que erro, precísote moito. Vaia pecado, blasfemia.
Xoana: Todo ha de ir mellor, xa verás…
(Quedan fundidos nunha aperta mentres soa Dream Brother de Jeff Buckley. Apáganse as luces)
ESCENA 5
(Unha parada de bus. Nela agardan o fillo e unha muller maior. Non manteñen conversa algunha. Soa unha sirena por diante. Chega un home vello e séntase no medio dos dous)
Vello: Vai frío, non? Vai un frío do carallo.
(A vella ignórao. O fillo fálalle con amabilidade)
Fillo: (Sorrindo) Si, a verdade é que sopra ben.
Vello: Eu veño do cabo, e alí si que sopra, non se paraba, unha friaxe terrible. Debe d estar a nevar preto.
Fillo: Pode ser, é frío de neve. Alí na serra debe nevar, si.
Vello: Eu son de preto da serra, e de novo vin nevar moito. As saias dos montes, os cumes, todo branco. Eu tiven unha pulmonía de cativo que case voume para o outro barrio, pero saín cara adiante, penso que me fixo máis forte… (Mira ben para o fillo) Ti es de por aqui? Debes ser, claro, que falas o galego moi ben. Agora a xuventude non fala galego nada, é unha vergoña, é o noso. Eu fun un pioneiro, xa falaba distas cousas co Paquito de gobernante, xa dicía que hai que defender o noso, a nosa terra, lingua e costumes, porque se non, que somos? (Mirando para a vella) Verdade, señora? (A señora mira con noxo para outro lado, o vello segue a falar co fillo) Pois si, vai moito frío, xa o anunciaron no telexornal, que ía facer moito frío, para quedar conxelados (Ri) Ti de onde es?.
Fillo: De aquí, cabaleiro.
Vello: (Para si) De aquí, de aquí, claro… (De novo ao fillo) Sabes canto queda para que chegue o circular 3?
Fillo: (Mira no reloxo) Uns quince ou vinte minutos, tarda moito ese.
Vello: Si, tarda moito, tarda moito… Pois vou ao café da Rosa a tomar un cafeciño ben quentiño, cunhas gotas, que está máis rico (Ri e levántase) Ben, ata loguiño. Gracias, amigo. (Marcha da escena)
Vella: (Con cara de noxo) Cona, que pesado.
Fillo: (Sorrinte) Sen máis.
Vella: Este é ben coñecido, anda sempre por aquí, dando a tabarra, logo nin colle o bus nin nada, so fálalle á xente e bebe carajillos no bar. E as noites anda por aí bébedo perdido.
Fillo: Seino, teño falado con el máis veces, mais non se lembra de min.
Vella: E que se vai acordar? Entre o peneque que se pon e as maracas que lle soan no cerebro non se enteira de nada. As veces ata anda mexado. Que noxo…
Fillo: (Moi sorrinte) En fin, cousas que pasan, non todos somos perfectos, el está algo toliño o pobre, vostede é unha maruxa filla de puta… Todos temos o noso?
Vella: (Atónita) Que??
Fillo: Preguntouse se ten familia, ou se quizais está so na vida? Quizais non ten axudas, quizais pide esmola por aí para comer e beber, non terá moito, seguro. Pero vostede e as súas amigas maruxas fillas de puta so saben criticar, porque é moi divertido falar dos demais. Pensou que quizais ese home non ten diñeiro para pastillas da testa, nin ninguén que poida controlar que as toma.
Vella: (Anoxada e sorprendida ao mesmo tempo) Quizais… Pero tampouco é para insultar.
Fillo: Vostede estábao a insultar, non si? Dixo moitas cousas malas del.
Vella: Verdades!
Fillo: Verdades que nin vostede nin eu precisamos saber.
Vella: Estás tan tolo coma el! Esta conversa rematou.
(Pausa. Cada un mirando para un lado. O fillo, anoxado, volve á carga)
Fillo: (Anoxado) É que é a hostia, a puta hostia, un home con serios problemas ao que ninguén de nós axuda, e vostede so sabe polo a parir, cagoental! Non pensou nunca en axudalo?
Vella: Non, nunca pensei, non vou manchar as mans nese porco.
Fillo: Porca vostede! Eu tampouco o axudo, e faime sentir mal. Pero vostede, beata do cu, chámalle porco.
Vella: Non me sigas a insultar, que chamo á policía.
Fillo: Chame a quen lle saia do carallo! Vella porca.
(A vella fai ademán de irse)
Vella: E non son beata, creo en deus.
Fillo: Pois lea as escrituras, a ver que lle din de axudar ao próximo…
(A vella vaise maldicindo. Pausa. O fillo queda maldicindo para si. Aparece o vello de antes.
Vello: Ola, boas. Que frío vai hoxe, non?
Fillo: (Sorrindo) Si, a verdade é que vai moito frío.
Vello: Dende logo! Debe estar a nevar por aí preto.
Fillo: É frío de neve, si.
Vello: (Con un sorriso) Mira é que teño un problema, fun aí ao café da Rosa, a tomar un cafeciño con gotas, e esquecín a carteira na casa e non teño cuartos, e dinme que non me fían, disque me esquezo logo de pagar. Botáronme de alí como quen di. Se me prestaran un euro vinte, que é o creo que costa o café con gotas, se me puideras axudar, agradeceríacho moito.
Fillo: Non so o vou convidar, se non que voume tomar outro café con gotas con vostede. Que lle parece?
Vello: (Ca cara alumeada) Iso… Iso sería xenial…
Fillo: E cóntame que tal, falamos da vida, parécelle?
Vello: (Case mudo, abanea a testa) Paréceme, paréceme…
(Collen camiño)
Fillo: Fuma?
Vello: A un cigarriño non lle diría que non…
Fillo: Feito. Vostede de onde é?
(Marchan da escena. Apáganse as luces)
ESCENA 6
(Un banco na rúa mirando ao público. Nel, sentados, o fillo e Xoana, lixeiramente avellentados. Están moi serios. Óuvese o mar de fondo batendo contra rochas dun cantil)
Xoana: Que podemos facer?
Fillo: Non sei, levalo ao psiquiatra e darlle todo o noso amor.
Xoana: Vai ser un apestado, vaino pasar tan mal.
Fillo: Se o saberei eu…
Xoana: É tan triste… É bo rapaz, moi bo rapaz, pero vano crucificar solo porque é diferente. Meu pobre. (Pausa. O fillo bota a chorar) Que che pasa, cariño?
Fillo: Non é evidente o que pasa? É culpa miña, lévoo no sangue, un pai borracho e unha nai tola, e toda esa merda herdouna do meu sangue. É culpa miña…
Xoana: Cariño, estas cousas non se prevén! Son xenéticas, si, pero unha lotería tamén. Ti non lle pegaches a enfermidade ao teu fillo querendo.
Fillo: Pero Xoana, recoñeces que eu lla peguei.
Xoana: Tamén eu púidenlle pegar triglicéridos, ou enfermidades coronarias na súa de vello.
Fillo: Pero por culpa disto quizais non chegue a adulto.
Xoana: E por que non? Tomará unhas pastillas e será coma calquera pola rúa.
Fillo: Eu vin á miña nai, non era normal, non era normal…
Xoana: Queríala?
Fillo: Por suposto!! Era cariñosa ata o fin dos tempos…
Xoana: Pois el será igual, so que con pastillas para controlalo, e para que sexa feliz.
Fillo: Será así?
Xoana: Seguro.
Fillo: E se sae borracho coma min?
Xoana: Precisará forza de vontade. Ti tivéchela, levas moitos anos sobrio. Por que el non vai ser coma ti? Iso tamén puido herdalo.
Fillo: Son mala sangre, non debín ter fillos. Coma Hitler a miña estirpe debe ser aniquilada.
Xoana: (Sorprendida) Aniquilarías ao teu fillo??
Fillo: (Seguro) Xamais!! É o mellor que me pasou xamais. Ollo os seus ollos e síntome en paz. Cando fala sinto tanta intelixencia que me sento asoballado… (Volve á tristura) Pero non podo deixar de pensar que ai ter unha vida moi dura.
Xoana: Coma todos! Non foi dura a túa vida dabondo? Todos sufrimos, pero tamén todos vivimos con paixón cando nos toca.
Fillo: Alguén o amará?
Xoana: Seguro. É un rapaz marabilloso.
Fillo: Non paro de pensar en como sería a súa vida sen isto. Xoana, sería libre! E agora é un individuo sen fe no futuro.
Xoana: É o que ti pensas. El pode ser feliz, ao igual que ti o fuches. So fai falla unha pinga de sorte.
Fillo: Unha pinga de sorte?
Xoana: Si, unha pinga de sorte, coma todos. Todos precisamos unha pinga de sorte, todos! Ti, eu, todos… el a terá.
(Pausa)
Fillo: Amar e ser amado, unha casualidade tan grande… Non todos teñen a sorte.
Xoana: Moitos, moitos máis dos que ti pensas. O amor é marabilloso, ten a capacidade de xuntar o imposible.
Fillo: E os que non cren nel?
Xoana: Ti cres que o teu fillo non cre nel?
Fillo: Penso que si, pero non sei se é iluso.
Xoana: Non é iluso, sabe no que pensa, cre nel, cre en que é un rapaz complexo e interesante, escribe os seus poemas, vive a vida. É bo rapaz, non se acomplexa co seu. Sabe que debe vivir como a vida manda. Nada máis.
Fillo: Haberá rapazas para el agora mesmo?
Xoana: Seguramente. Sempre hai un roto para un descosido, sempre hai vida para outras vidas… Por que che importa tanto o plano do amor?
Fillo: Sentirse amado. Quizais o máis importante da vida.
Xoana: Séntese amado, por ti e por min. E sentirase amado por todos e todas os que o rodearán na vida.
Fillo: Oxalá
Xoana: Seguro.
(Pausa)
Fillo: O demais dáme igual. Só quero que sexa amado.
Xoana: Ti fuches amado, pola túa nai, polos teus amigos… I el non é inferior a ti, serao tamén.
Fillo:Sei que non é inferior, como se expresa… ten todas as calidades que eu nunca tiven, e o admiro por iso. Pero son o seu pai, permíteme que me preocupe (Ri)
Xoana: (Sorrí) É normal, es un bo pai. Pero tranquilo, todo sairá ben.
(Pequena pausa)
Fillo: Sei quer soa estúpido, pero Xoana, es a miña roca.
Xoana: (Ri) Grazas! É bo oílo.
(Quedan os dous en silencio, van rebaixando as súas risas ata a seriedade. Serios xa, mirando ao público fixamente, apáganse as luces)
ESCENA 7
(O fillo, xa vello, sentado nunha cadeira de rodas, en silencio, ollando o público. O neto, o seu fillo, sentado nunha cadeira normal, en silencio ollando ao público. Cando falan, falan pausado)
Fillo: (Impertérrito) Estou ben.
Neto: (Impertérrito) Estou ben.
Fillo: Non falo moito.
Neto: Pero opino de máis.
Fillo: Ela xa non está.
Neto: Ela xa non está.
Fillo: Era a cordura.
Neto: Era a sabedoría.
Fillo: Agora estamos sós.
Neto: O un co outro.
Fillo: Sós.
Neto: Sós.
(Pausa)
Fillo: Levitamos.
Neto: Mais non levantamos un centímetro do chan.
Fillo: Soñamos.
Neto: Pero nunca soñamos de máis.
Fillo: Fillos da lúa.
Neto: Fillos do sol
Fillo: Son o teu pai.
Neto: Son o teu fillo.
(Xíranse, óllanse e danse a man. Longo volven á posición inicial)
Fillo: Ámote ata a sepultura.
Neto: A túa ou a miña?
Fillo: A miña, agardo.
Neto: Que hai logo da morte?
Fillo: Ninguén o sabe. Se o soubésemos, a vida non tería sentido ningún.
Neto: Por que?
Fillo: Porque se soubésemos o que hai despois, para que vivir esta vida? Sería ridículo.
Neto: As veces, logo de meterme na cama para durmir, éntrame o medo de non espertar á mañá seguinte, e permanezo cos ollos ben abertos ata que o sono me vence. (Pequena pausa) E á mañá, cando esperto e vexo a luz do día a través da xanela, síntome estúpido, pero ao mesmo tempo aliviado. Estou tolo por iso?
Fillo: Explícame fillo, que non está un pouco tolo nesta vida? Dende o yupi que se droga con traballo e cocaína ata as trancas, ata a ama de casa que ante a súa escravitude dáse golpes ca testa contra o mundo, mais non di nunca nin mu. A cantidade enorme de xente que está deprimida… Todos estamos un pouco tolos, meu fillo, todos. Ti tomas unhas pastillas e estás ben, outro non teñen tanta sorte; ou non teñen cartos nin familia ou amigos para levalo ao medico e tomar pastillas, outros porque cren que están sans, cando están coma unha choca. A vida é unha tolemia, que che quede claro, o único é saber como levar esa tolemia nos ombreiros.
(Pausa)
Neto: Onde estará a nai?
Fillo: O seu corpo no cemiterio, a súa alma non o sei, quizais ollándonos agora mesmo, ou quizais nun ceo, sabe deus…
Neto: Bótoa de menos.
Fillo: É lóxico. Eu tamén, moitísimo.
Neto: pero témonos o un ao outro.
Fillo: Témonos o un ao outro.
Neto: Ela era moi boa muller.
Fillo: Era. Oxalá tiveras coñecido á túa avoa.
Neto: A túa nai?
Fillo: Si. Ela estaba tola, segundo o que os médicos e a sociedade di. E porén, era a mellor persoa que vin xamais, sen contarte a ti e á túa nai. Supoño que ti levas xenes das dúas, por iso es tan bo.
Neto: E teus?
Fillo: (Dubida) Supoño, a xenética é así, dáche cousas boas e malas.
Neto: É normal ter medo?
Fillo: Medo de que?
Neto: De moitas cousas, do futuro por exemplo, ou do amor.
Fillo: Claro! A vida é unha incerteza, pero dende ese medo, ao superalo, chegas ás cousas boas da vida.
Neto: Estar aquí é un sentir case máxico, isto é unha vitoria?
Fillo: Dende logo, Olla ao fronte e xoga ca túa mente, agardo que nos quede moito por dicir.
Neto: Agardo…
(Soan os acordes iniciais de Yellow de Coldplay. Fican quedos coma estatuas, ollando ao público, mais nas súas faces debúxase un perceptible sorriso: Apáganse as luces, lentamente)
FIN
Revista de cultura e sociedade 